Onderwijstermen als blended learning, hybride leren, flexibilisering, gamification, virtual reality, virtual classroom en flipping the classroom vliegen je de laatste tijd om de oren. Maar wat is het precies? En wat kun je ermee als docent in het mbo of hbo? In deze serie de waarheid achter onderwijstermen. De term die in dit artikel in de spotlights staat: virtual reality.
Virtual Reality (VR) is een (soms zeer realistische) nabootsing van de werkelijkheid. Om die werkelijkheid te ervaren, moet je een speciale VR-bril opzetten. De bril sluit je als gebruiker af van je omgeving. Het ingebouwde beeldscherm toont twee beelden: eentje voor elk oog. Doordat deze beelden iets van elkaar verschillen, zie je diepte. Dit geeft de illusie van een 3D-beeld. Via de VR-bril bekijk je meestal 360 graden video’s. Zo kun je dus overal om je heen kijken.
De inzet van virtual reality in het onderwijs draagt eraan bij om informatieoverdracht aan studenten leuker, toegankelijker en vooral realistischer te maken. Bijvoorbeeld door het nabootsen van een praktijksituatie, waardoor de stap tussen theorie en praktijk wordt verkleind. De studenten kunnen in deze realistische setting onderzoeken hoe ze zouden reageren in zo’n situatie. Op een later moment kunnen ze op hun ervaring en handelen reflecteren met medestudenten en docent.
Wil je VR inzetten, maar weet je niet waar te beginnen? Er zijn al veel opleiders met VR gestart. Je hoeft het wiel dus niet zelf uit te vinden! Lees bijvoorbeeld eens de onderstaande ervaringen bij Hogeschool Inholland en Landstede MBO. Of doe inspiratie op via de cases die het Versnellingsplan heeft verzameld.
Bij Hogeschool Inholland wordt VR ingezet bij de training ‘Weerbaar en Effectief’ van de opleiding Social Work. Hoe reageer je als iemand jouw grenzen over gaat? En hoe bepaal je waar deze grenzen liggen? Door een 360 graden-werksetting na te bootsen, ervaren studenten de situatie als zeer realistisch. Vervolgens reflecteren zij er gezamenlijk op. Zo krijgen studenten meer inzicht in hun eigen denken en handelen.
Sheila Gopie is docent van deze training en is zeer positief over de inzet van virtual reality.
“Met de VR-bril op, zien en ervaren studenten een praktijksituatie die hen als het ware omsluit. We bootsen hiermee een realistische setting na”, vertelt Sheila. “In een van de settings die we gebruiken, komt een agressieve man om de balie heen lopen waar de student achter zit. Wat voel je dan als student als iemand zo dichtbij komt? Is je eerste reactie flight, fight of freeze?”
“Studenten leren hun eigen gedrag te onderzoeken en er met medestudenten op te reflecteren. Dat is een meerwaarde van de inzet van VR,” vertelt Sheila. We bespreken klassikaal hoe studenten de fragmenten hebben ervaren. Er is daarin geen goed of fout. Belangrijk hierin is dat ze leren herkénnen hoe ze zouden reageren. Voor een docent is het daarom goed om te weten welke situaties de studenten via de VR-bril bekijken. Dan kun je daarop inspelen, vragen over stellen en gedrag inschatten.”
Sheila ziet de inzet van VR als mooie aanvulling op hoe de training initieel was ingericht. “De eerste kennismaking met grensoverschrijdend gedrag is voor de studenten een rollenspel met elkaar of gezamenlijk een filmpje bekijken. Aan het einde van de training krijgen zij een assessment met een acteur; dat is de echte opstap naar de praktijk. Daar tussenin zitten nu deze sessies met VR-bril. De situaties voelen echt, de gevoelens ook. Het enige ‘nadeel’ is dat de student niet direct zelf kan handelen.”
Lees meer over de ervaringen bij Hogeschool Inholland.
Landstede MBO onderzocht hoe VR het onderwijsproces daadwerkelijk kan ondersteunen. De belangrijkste learning daaruit: VR moet een leerérvaring aanbieden, passend binnen het reguliere onderwijsproces. Binnen de Veiligheidsopleidingen als Beveiliger en Aankomend Onderofficier Grondoptreden wordt virtual reality al volop ingezet. Teus Timmer, Onderwijsadviseur van de Veiligheidsacademie Noordwest Veluwe (onderdeel van Landstede) neemt ons mee in de ervaringen:
“Wij laten de student niet alleen kennismaken met het gebruik van VR-middelen, het gaat veel verder dan dat. Studenten oefenen op een veilige manier met situaties die anders te kostbaar, zeldzaam of gevaarlijk zouden zijn maar wél die ontwikkeling teweeg brengen die ze nodig hebben. De beleving maakt een enorme impact op de studenten. Ze ervaren waar ze staan ten opzichte van essentiële kennis, processen, protocollen of houdingsaspecten uit de beroepspraktijk. We spelen geen spellen, we oefenen onze toekomst.”
“Deze vorm van onderwijs past goed bij de ‘digital natives’ die we nu in de klas hebben zitten”, vertelt Teus. Een generatie die opgroeit met een online leven en alle informatie die ze nodig heeft, letterlijk binnen handbereik via hun smart devices. De manier waarop Extended Reality tot hun verbeelding spreekt en ze onderdompelt in hun beroepspraktijk sluit naadloos aan bij hun digitale cultuur. Ze willen een ervaring die iedere keer indruk maakt, en het liefst nu.”
Voor een goede implementatie van Extended Reality in het onderwijs is niet alleen het aanspreken van de student van belang. “Ook de docent is net zo belangrijk om mee te nemen in deze innovatieve manier van ervaringsgericht leren. De digitale drempel waar docenten soms tegenaan lopen, willen wij wegnemen door ze te ontzorgen. Daarom is er een gespecialiseerd instructeur die de lessen ondersteunt en de juiste randvoorwaarden schept. De docent hoeft zich geen zorgen te maken over accounts, storingen of lege batterijen. Die kan zich daardoor volledig focussen op de vakinhoud en de ondersteuning van het leerproces van de studenten. Zodra docenten zien wat deze vorm van onderwijs bij de studenten teweeg brengt, willen zij het altijd vaker inzetten.”
Lees meer over de inzet van virtual reality bij de Veiligheidsacademie van Landstede MBO.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Interdum urna, ornare et enim vulputate nibh euismod nisl. Tempus mus risus velit ullamcorper. Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet adipiscing arcu risus.
Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet velit ullamcorper pretium.
Ben je docent in het hoger onderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
Ben je docent in het middelbaar beroepsonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
Ben je docent in het hoger onderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
Ben je docent in het middelbaar beroepsonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
