Weet jij dat je als docent impact hebt op kansengelijkheid? Voor nu en in de toekomst? Dat kan door via jouw gedrag en didactiek te laten zien dat je hoge verwachtingen hebt van elke student. Dat is de boodschap die Lia Voerman, lector Didactiek aan de Hogeschool Rotterdam, meegeeft aan de docenten in het vierde Aan tafel-gesprek van Noordhoff. “Studenten aan wie je hoge verwachtingen laat zien, presteren beter. Omgekeerd geldt dat ook: de studenten aan wie jij – onbewust – lage verwachtingen toont, doen het uiteindelijk minder goed.”
Capital C, de onlangs gerenoveerde oude Diamantbeurs van Amsterdam, is de inspirerende setting voor een onderhoudend gesprek. Docenten uit de regio verzamelen zich nieuwsgierig om de ovalen tafel. Via stellingen discussiëren zij over hoe ze studenten NU kunnen voorbereiden op de wereld van MORGEN. Bob van Opstal, segment manager van Noordhoff, doet uit de doeken hoe Noordhoff meegaat in de snel veranderende wereld. Lector Lia Voerman trapt de ochtend af met haar visie op didactisch coachen: hoe jouw verwachtingen van invloed zijn op hoe studenten presteren.
Verwachtingen gaan over de conclusies die je trekt over huidige en toekomstige leerprestaties en motivatie van studenten. Stel dat een student de kantjes ervan af loopt in een project, dan kun je de lage verwachting hebben dat hij dat weer zal doen. Of juist de hoge verwachting dat het een volgende keer beter gaat. Jouw hoge verwachtingen concretiseer je met behulp van feedback, vragen en aanwijzingen. “Hoge verwachtingen klinkt groots, maar zijn klein”, zegt Lia. “Het zit in de vragen die je stelt – open niet gesloten –, in korte en positieve feedback, in het terughoudend zijn in aanwijzingen geven en vooral in vriendelijkheid en aandacht voor de student.
Een docent aan tafel vraagt hoe je die hoge verwachting kunt laten zien als een student zelf de lat niet hoog legt. Lia: “Zo’n student heeft vaak een laag zelfbeeld. Je kunt als docent dan positieve feedback geven als in ‘ik zie dat jij meer kan, dat blijkt uit …’.” Een andere docent geeft aan het niet goed beheersen van de Nederlandse taal ervoor zorgt dat zij weinig verwacht van een student. “Op basis van eerdere prestaties of gedrag heb je – onbewust – al een beeld van een student. De kunst is om iedereen, altijd, te benaderen met hoge verwachtingen”, geeft Lia aan. “Door bijvoorbeeld een pittige open vraag te stellen. En dan niet de stilte willen vullen die daarop volgt, maar de student de ruimte te geven om een antwoord te formuleren.”
Lia stuurt de docenten met concrete handvatten de middag in. Een middag waarin de stellingen om de oren vliegen. Waaronder: Tentamens zijn niet meer van deze tijd. Er wordt instemmend geknikt. Veel docenten aan tafel werken met formatief toetsen via portfolio’s of met programmatisch toetsen waarbij gekeken wordt naar de gehele ontwikkeling van de student. “Je kunt begrip heel goed toetsen in een assessment of eindgesprek”, zegt een docent. Als tegengeluid komt van een andere docent dat we tentamens niet helemaal moeten uitvlakken. “En dan met name omdat studenten het zelf belangrijk vinden. Zij zoeken voor zichzelf bevestiging dat ze de juiste kennis hebben, het liefst via een cijfer.”
Ook AI-technologie als ChatGPT komt deze middag aan bod: Het onderwijs moet ChatGPT omarmen. “Studenten hebben het zelfs in de les open staan, je kunt het niet negeren”, zegt een docent. “Het is belangrijk om ze bewust te maken van de mogelijkheden en ze kritisch naar de output te laten kijken.” Aan de andere kant van de tafel volgt een praktijkvoorbeeld: “Studenten krijgen van mij een stelling en randvoorwaarden die ze in ChatGPT moeten invoeren. De informatie die daaruit rolt mogen ze letterlijk gebruiken. Maar ze moeten die onderbouwen met betrouwbare bronnen; en dus zelf kritisch zijn op wat de tool aan hen oplevert.”
Ook deze stelling maakt de tongen los. “Modulair is voor de docent fijn om zelf een les op te bouwen. En voor studenten, want dan hoeven zij niet alle boeken te kopen”, zegt een docent.” Iemand anders mist bij modulair wel ‘het onverwachte’ dat op je pad komt als je een boek helemaal doorneemt. En er valt een kritische noot, nu we hier toch samen om tafel zitten: “Noordhoff mag nog sneller gaan in het modulair aanbieden van materiaal. En veel meer digitaal, want dan kun je voorbeelden of oefenopgaven sneller actualiseren.”
Bob van Opstal, segment manager van Noordhoff, geeft aan dat dit zeker in de strategie voor het komende jaar ligt. “Noordhoff wil en moet mee op deze trein. Onder meer door het digital first en modulair opleveren van materiaal, door te ontwikkelen in co-creatie met studenten en werkveld, op maat lessen te creëren en docenten veel meer inzicht in data te geven. Deze rondetafelgesprekken zijn erg waardevol om onze strategie verder te verfijnen.”
Interesse in de presentatie van Lia Voerman? Deze kun je hier downloaden
In maart en april 2023 zijn Aan tafel-sessies georganiseerd in Eindhoven, Arnhem, Utrecht, Amsterdam en Rotterdam. Hier vind je samenvattingen van alle sessies »
Wil je je aanmelden voor de volgende editie van Aan tafel! laat het ons weten en we nemen contact met je op.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Interdum urna, ornare et enim vulputate nibh euismod nisl. Tempus mus risus velit ullamcorper. Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet adipiscing arcu risus.
Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet velit ullamcorper pretium.
Ben je docent in het hoger onderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
Ben je docent in het hoger onderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
