De toekomst van het onderwijs

Trend: steeds meer banen en processen worden geautomatiseerd

Herhalende en voorspelbare taken worden steeds meer door robots overgenomen. Denk aan de tuinbouw, waar camera’s het groeiproces van de tomaat bijhouden. Als de tomaat rijp is, wordt het algoritme van de robot in gang gezet om de rijpe tomaat te plukken.
De ontwikkeling van automatisering en robots die eenvoudige taken overnemen, zal alleen maar groter worden. De voorspelling is dat in 2025 de helft van alle banen door robots is overgenomen.

Enkele voorbeelden van taken die robots van ons overnemen zijn:

• Opereren met een robotarm. Dit zijn nauwkeurige operaties zoals bijvoorbeeld een openhartoperatie. Het voordeel is dat de robotarm zeer precies te werk gaat, waardoor een grote wond voorkomen wordt. Ook ontlast het de chirurg en ander ziekenhuispersoneel.
• Het bezorgen van pakketjes zoals Amazon dat nu doet. Zij hebben drones ontwikkeld die je bestelling binnen enkele uren thuisbezorgen. Hierdoor nemen ze het werk van de pakketbezorger over.
• Een zelfsturende auto is ook een voorbeeld van automatisering. Straks hebben we geen rijbewijs of dure rijlessen meer nodig. De zelfsturende auto vervangt de rijinstructeurs en banen bij het CBR.

De wereld vol techniek geeft nieuwe uitdagingen én banen

Richard haalt in het webinar ook het voorbeeld aan van hoe techniek in ons eigen lichaam een positieve uitwerking kan hebben. Bert Veeringa heeft een concept met sensoren ontwikkeld. Deze sensoren gaan in het lichaam op zoek naar bedreigingen. Zo kan het lichaam gewaarschuwd worden voor een naderende hartaanval of burn-out. In het laatste geval kan dit zelfs enkele maanden van tevoren al aangegeven worden!
Naast alle wonderen van de techniek komen er ook nieuwe uitdagingen bij. Wie is er bijvoorbeeld verantwoordelijk als een drone de bestelling verkeerd bezorgt? Of als een zelfrijdende auto crasht?

Welke banen/taken/functies zijn er nu hard nodig?

• Studenten die robots ontwikkelen én bouwen.
• Mensen die stemanalyses kunnen uitvoeren.
• Studenten die nieuwe logistieke ketens kunnen bouwen.
• Mensen met kennis van algoritmes.

Wat kan deze techniek betekenen voor het onderwijs van nu?

Met synthetische media hebben docenten, studenten en ouders de mogelijkheid om onderwijs op maat perfect vorm te geven. Je kunt denken aan een avatar die de persoonlijke leerontwikkeling van de student visueel maakt. Van de cijfers tot de aanwezigheid van een student, de levensechte weergave levert commentaar op de gegevens. Zo rolt er een persoonlijk plan uit, dat ook visueel inzichtelijk is.

Het onderwijs moet sneller dan de markt veranderen

Als het onderwijs niet sneller dan de markt verandert, wat dan? Sectoren zullen verdwijnen, omdat ze vervangen worden door slimmere, snellere en goedkopere diensten. Leerlingen van nu hebben andere skills nodig om te zorgen dat hun werkplek in stand blijft. Bedrijven of scholen die niet meegaan met deze verandering gaan failliet en worden nutteloos.
Om dit te voorkomen, is het belangrijk dat we instemmen met de sleutelfunctie die het onderwijs heeft. Docenten hebben de sleutel in handen om in te spelen op de behoeften van onze internationale economie.

Hoe krijg je collega’s mee in deze verandering?

Veranderen is voor mensen moeilijk. Het zit in ons DNA om te blijven bij wat we kennen. Als we onze mindset open kunnen stellen, is een andere koers zeker mogelijk.

Drie oorzaken die verandering kunnen laten mislukken

1. Onzekerheid. De angst voor het ‘nieuwe’ kan mensen tegenhouden om daadwerkelijk een andere koers te durven varen.
2. Je wilt vasthouden aan het gedrag dat andere mensen van je verwachten. Dit heeft ook te maken met dat we van oudsher in groepen leefden. Je conformeert jezelf aan de geldende groepsregels, voor je eigen veiligheid en bestaansrecht.
3. Je school boekt al goede resultaten. Waarom dan veranderen? Denk dan aan het verhaal van Kodak. Dit bedrijf boekte grote winst en vooruitgang. Tot het geheel onverwachts ingehaald werd door nieuwe technologie en failliet ging. De moraal van dit voorbeeld: Je weet niet of je als school over vijf jaar nog deze resultaten behaalt. Speel in op wat er nu nodig is!

Vier voorbeelden van banen van de toekomst en hoe je als docent hierop participeert

1. Er zullen er in de toekomst veel influencers bijkomen. Geef als school les in hoe je met sociaal media omgaat. Bereid leerlingen voor op welke boodschap ze het beste via welk platform kunnen uitdragen. Laat ze experimenteren met en leren over de werking van social media.
2. Ook de ethisch hacker is een baan van de toekomst. Nu alles steeds meer geautomatiseerd verloopt, komt privacygevoelige informatie ook eerder in handen van hackers. Een ethisch hacker ontwikkelt bijvoorbeeld een beveiligde omgeving voor ziekenhuizen. Een sector die hiervoor graag mbo- en hbo-studenten in dienst neemt!
3. Als derde voorbeeld: de satellietbeelden van Elon Musk zijn hot topic de laatste tijd. Wat als deze beelden gemanipuleerd worden? Hoe kun je deze dan beoordelen? Een moreel kompas is dus ook nodig. Dit hoort ook bij de baan van de toekomst: het wegen van informatie en kunnen bepalen hoe we daar mee omgaan.
4. Tot slot wordt er veel gewerkt met 3D-printers. Er zijn veel mensen nodig om deze te bouwen en te ontwikkelen. Kinderen vanaf acht jaar kunnen al beginnen met het ontwikkelen van algoritmes. Zo kan er op de basisschool al aangesloten worden bij de vaardigheden die nu al nodig zijn.

Deze skills heb je nodig voor de toekomst van het onderwijs

• Er is passie nodig. Bij zowel de docent als de student. Om zo de vlam te laten ontbranden en dit uit te stralen naar de omgeving.
• Daarnaast speelt ‘imagination’ een grote rol. De vaardigheid om een groot voorstellingsvermogen te hebben én dit te vertalen in een concreet plan. Laat de creativiteit bij studenten dus stromen en stimuleer deze denkwijze ook.
• Ook een nieuwsgierige houding is belangrijk. Wat kan ik met deze robot? Laat studenten op onderzoek uit gaan. Veel experimenteren en nieuwsgierig zijn, geeft de leerervaringen die nu nodig zijn.
• We hebben ‘diplomacy’ nodig. Mensen die anderen begrijpen en elkaar verbinden. Die kennis en emoties bij elkaar brengen.
• Ook optimisme is een skill die zowel voor docenten als leerlingen helpend is. Het komt goed met het onderwijs van de toekomst. Nieuwe banen nodig? Daar sluit het onderwijs bij aan; die optimistische gedachte vasthouden, werkt.
• Verder is reflecteren op het verleden en kritisch denken een belangrijke skill. Nadenken over wat je verder brengt en wat niet. Als je hierop actie onderneemt, kom je als school daadwerkelijk verder.

De toekomst van het onderwijs in model

Het primair onderwijs moet zich richten op het ontdekken en herkennen. Secundair onderwijs sluit hierop aan door zich bezig te houden met het ontwikkelen en experimenteren. Het hoger onderwijs sluit het model af door het toe te passen en professionaliteit in de maatschappij vorm te geven.

De school van de toekomst is een ecosysteem

Als je aan de school van de toekomst denkt, hou dan het plaatje van een ecosysteem voor je. Je kunt het als school niet alleen. Samenwerken met andere scholen, ouders, wetenschappers en bedrijven maakt je sterker. Het verbreedt je kennis en vaardigheden, geeft meer tijd en levert ook geld op.
Hoe ziet een ecosysteem, of campus zoals Richard het ook wel noemt, eruit?

1. Innovatieve bedrijven
2. Startups en grownups
3. Scholen, docenten en leerkrachten

Deze drie werken samen aan een gezamenlijk doel en plan.

Een nieuwe cultuur werkt samen: jong én oud op dezelfde stoel

De jonge generatie wordt ook wel de Omega-generatie genoemd. Energieke, jonge mensen die positief denken en uitgedaagd willen worden. Als ze hier niet de ruimte voor krijgen, dan zijn ze binnen drie maanden veranderd. Ze gaan dan op in de oude bedrijfscultuur.
Laat een oudere directeur met een 25-jarige samen leidinggeven. Zo bundel je het beste van twee werelden. We hebben jonge mensen nodig, omdat ze betere vragen stellen én een onderzoekende houding hebben.

Hoe gaat die verandering van de toekomst van het onderwijs er in je eigen praktijk aan toe?

Denk aan de blauwe beer. Creëer tien blauwe beren in je team. Ga tenslotte praten met wetenschappers en maak een plan. Doorpakken hierin is echt nodig om verschil te kunnen maken.

Tips hiervoor:

• Haal zoveel mogelijk inspiratie en kennis in huis.
  Organiseer met meerdere scholen een club die zich bezighoudt met de toekomst van het onderwijs. Ook op de site van Richard kun je veel informatie vinden over dit onderwerp.
• Stel je visie als school helder. Hoe ziet deze visie er over zes, acht of tien jaar uit? Deel dit met collega’s en bouw zo verder aan je ecosysteem. Daarbij is de sleutel: ga nooit veranderen in school, altijd erbuiten.
  Neem ook ouders mee op deze reis. Ze zullen de voordelen zien van dat het onderwijs van nu al bezig moet zijn met dat van de toekomst.

Vind je dit interessant, download dan hieronder ook het Whitepaper ‘Gamification’.