Motivatie: vriend en vijand van elke student

Hbo

Motivatie is een steeds belangrijker thema in het beroepsonderwijs. Geheel terecht overigens, want motivatie en resultaten hangen sterk samen. Is een student gemotiveerd? Dan komen de goede resultaten bijna vanzelf. Ontbreekt het aan motivatie? Dan blijven de resultaten uit. Al jaren is te zien dat veel studenten met motivatieproblemen kampen. Sinds de coronapandemie zijn die aantallen nog eens flink gestegen.

Thuisonderwijs: niet voor iedereen geschikt

Hoewel sommige studenten de voordelen wel zagen van online thuisonderwijs, had een grote groep moeite met deze werkwijze.

Zo bleek uit een onderzoek van iXperium onder mbo-docenten dat een groot deel van hun studenten er niet in slaagde gemotiveerd te blijven voor hun studie. Het ging dan met name om studenten die vooraf ook al kampten met motivatieproblemen. Ook studenten die moeite hadden met plannen en zelfstandig werken voelden hun motivatie onderuitgaan.

Helaas is het nog niet gedaan met de motivatieproblematiek nu studenten en docenten elkaar weer vaker treffen op school. Integendeel, nog steeds vallen veel studenten vroegtijdig uit. Gelukkig is ingrijpen nu weer makkelijker, omdat de problemen op school letterlijk meer zichtbaar zijn.

Self Determination Theory

Om als docent op de juiste manier te handelen, is het belangrijk te begrijpen hoe motivatie ontstaat. Daarvoor kunnen we uitgaan van de Self Determination Theory (Deci & Ryan, 1985). Die theorie stelt dat intrinsieke motivatie bevorderd kan worden als voldaan wordt aan drie punten: autonomie, een gevoel van competentie en sociale verbondenheid.

  1. Autonomie

Autonomie is voor jongeren ontzettend belangrijk. Ze moeten het gevoel hebben dat ze zelf dingen mogen uitzoeken en fouten mogen maken. Experimenterend leren stimuleert studenten hierin meer dan een klassikale lessituatie.

  1. Gevoel van competentie

Een student kan pas autonoom werken als daar de juiste kaders voor geschept worden. Hij moet over de juiste vaardigheden beschikken om zelfstandig aan een opdracht te kunnen beginnen. Het is daarom cruciaal dat de docent de student op de juiste manier coachend begeleidt.

  1. Sociale verbondenheid

Het vertrouwen en de aanwezigheid van medestudenten en docenten levert een positieve bijdrage aan de motivatie. Motivatie blijft sneller uit als een student in een onveilige setting werkt of als hij alles in zijn eentje moet uitvogelen. Hier wordt meteen duidelijk waarom de motivatieproblemen zo snel om zich heen grepen ten tijde van de lockdowns.

Mentale gezondheid

Maar er is meer. Motivatie kan pas ontstaan als aan alle randvoorwaarden voldaan is. Eén van die voorwaarden is mentale gezondheid. Als een student niet lekker in zijn vel zit, is het vrijwel onmogelijk de focus volledig op de studie te richten.

Marian Blaauwgeers weet daar alles van. Zij startte zo’n vijf jaar geleden de Gelukkige Student. Haar doel? Studenten leren omgaan met de stress die ze ervaren, zodat ze meer zelfvertrouwen krijgen. Veel stress wordt namelijk problematisch als een student het gevoel ervaart geen keuzemogelijkheden te hebben. Daarom ontwikkelde ze het lesprogramma Keuzes maken doe je zo!.

Op 2 februari 2023 geeft Marian in onze Virtual Classroom een online gastcollege over het begeleiden van studenten bij het maken van keuzes.

Praktische tips

Onlangs was Marian te gast bij de podcast Tussenuur met Noordhoff om te praten over (keuze)stress bij studenten. Ze gaf een aantal praktische tips waarmee docenten zicht kunnen houden op het sociaal-emotionele welbevinden van hun studenten.

Een paar tips lichten we er hier uit:

  • Kijk hoe je studenten erbij zitten voor je de les begint en speel in op wat je ziet. Studenten voelen zich daardoor gezien en serieus genomen.
  • Durf je kwetsbaar op te stellen. Deel op een passende manier je eigen ervaringen met stress en vertel hoe je er zelf mee omgegaan bent.
  • Als een student zegt dat alles slecht gaat, concretiseer die uitspraak dan samen met de student. Vraag of er ook dingen zijn die goed zijn gegaan de afgelopen tijd.
  • Zoek uit waar je zelf binnen je werk energie van krijgt. Een student die les krijgt van een bevlogen docent neemt die positieve energie snel over.

Ben je benieuwd wat Marian nog meer te vertellen heeft over studenten en stress? Beluister dan de volledige podcast van Tussenuur met Noordhoff.

Kleine moeite, groot plezier

Het hoeft niet altijd ingewikkeld te zijn om studenten te helpen hun motivatie terug te vinden. Met een klein beetje extra aandacht zet je samen al snel grote stappen in de goede richting!

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Interdum urna, ornare et enim vulputate nibh euismod nisl. Tempus mus risus velit ullamcorper. Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet adipiscing arcu risus.

Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet velit ullamcorper pretium.

Nieuwsbrief Hoger onderwijs

Ben je docent in het hoger onderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!

Nieuwsbrief Middelbaar beroepsonderwijs

Ben je docent in het middelbaar beroepsonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!

Nieuwsbrief Hoger onderwijs

Ben je docent in het hoger onderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!

Nieuwsbrief Middelbaar beroepsonderwijs

Ben je docent in het middelbaar beroepsonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!

Ook interessant voor jou

Duurzaamheid
Vragenuur Noordhoff hoger onderwijs
Lesmateriaal
Hbo
Hbo
Onderwijsvaardigheden
Bewuster omgaan met gegevens: 5 tips
Artikel
Hbo
Hbo, Mbo
Afbeelding die laat zien dat je naar elkaar luistert en de helpende hand reikt wanneer nodig
Afbeelding die laat zien dat je naar elkaar luistert en de helpende hand reikt wanneer nodig
Onderwijsvaardigheden
5 voorwaarden voor effectieve coaching
Artikel
Hbo
Hbo, Mbo

Gerelateerde events

Lunch & Learn – NU Pedagogisch Werk
2 apr
12:00
- 12:45
Mbo
Mbo
Profielfoto van Teun den Dekker
Hoe pas je design thinking toe in jouw colleges?
Hbo
Hbo
Profielfoto van Annette Markusse en Frans van Galen
Reken-wiskundedidactiek op de pabo
Hbo
Hbo

Vul onderstaand formulier in en ontvang het artikel in je mailbox

Search