Learning analytics, ofwel studiedata, bieden de mogelijkheid om het leerproces van studenten te monitoren en naar aanleiding daarvan te verbeteren. Wat kun je als onderwijsinstelling of docent allemaal met die verzamelde data? En hoe zorg je ervoor dat je veilig met studiedata omgaat? We spraken met Bram Enning, institutional researcher bij Hogeschool Leiden én aanvoerder van de zone Studiedata van het Versnellingsplan, en met Marlies Nanninga, propositiemanager bij het digitale leerplatform studiemeister.
Allereerst, waar draait het bij learning analytics om? Het gaat om het verzamelen, meten, analyseren en rapporteren van data uit verschillende bronnen, zoals online leeromgevingen, om inzicht te krijgen in het leerproces van studenten. Op basis daarvan kun je interventies inzetten om het onderwijs efficiënter te maken, om in te spelen op de individuele behoeften van studenten of om hun leren te verbeteren. Dat kan op student-, docent- en opleidingsniveau.
Het digitale leerplatform studiemeister biedt docenten inzicht in hoe studenten presteren op (onderdelen van) een lesprogramma. Docenten hebben een dashboard waar ze per student en per groep studenten zien hoe onderdelen worden doorlopen. Welke slides worden bekeken, hoe goed doen studenten een opdracht? Propositiemanager Marlies Nanninga vertelt daarover: “De data zijn geen doel op zich, maar een middel om een gesprek aan te gaan met de student over zijn voortgang. Ook biedt het docenten inzicht in welke onderdelen de studenten beheersen en welke nog niet. Om als docent je les zo efficiënt mogelijk in te richten. In de toekomst willen we docenten data tonen over meerdere groepen of jaren heen, zodat ze kunnen zien of aanpassingen in hun lesprogramma tot verbetering in de leerprestaties leiden.”
Hogeschool Leiden heeft studiedata op grotere schaal ingezet, namelijk om de studievoortgang van alle eerstejaarsstudenten te monitoren gedurende de coronapandemie. Institutional researcher Bram Enning: “We wilden zo vroeg mogelijk achterhalen welke groep studenten achter zou blijven en hoe we daarop konden interveniëren. Wat bleek; de studie-uitval was veel minder dan het jaar ervoor (waarschijnlijk ook doordat het bindend studieadvies was opgeschort). Dat was een positieve bevinding. Maar de studievoortgang ging wel achteruit. Na analyse van de data bleek dat het om een klein groepje studenten ging dat het gemiddelde naar beneden haalde. De conclusie was dat de studievoortgang over de hele linie niet zo in het gedrang was gekomen als we eerst dachten.”
Studiedata kunnen dus helpen om analyses te maken en daarop waar nodig te interacteren. Maar hoe zorg je ervoor dat je deze data veilig en verantwoord gebruikt? Bram is ook aanvoerder van de zone Studiedata van het Versnellingsplan, waarin het benutten van studiedata binnen het hoger onderwijs nader is onderzocht. “Er komen steeds meer toepassingen bij die data verzamelen. Hoe kunnen we al deze data betrouwbaar benutten, met het juiste doel en binnen de privacywetgeving? Je moet studenten natuurlijk informeren over datagebruik, en aan veiligheids- en kwaliteitseisen voldoen. Maar je wil ook ‘het juiste’ doen, en dat is niet altijd vastgelegd in wetten en regels. Vanuit de zone is daarvoor het Referentiekader Privacy en Ethiek ontwikkeld waarmee instellingen en docenten ook de ethische kant kunnen afwegen.”
Ook Marlies benadrukt dat privacy en ethiek belangrijk zijn bij dataverwerking. “Wij hebben binnen studiemeister de beschikking over persoonlijke gegevens. Daar gaan we zorgvuldig mee om. Onze beveiliging is daarom hoog, en al onze medewerkers krijgen les in dataveiligheid. De docenten die met ons materiaal werken, krijgen alleen toegang tot data over hun eigen studenten. En studenten zien alleen de gegevens over zichzelf. Bovendien geeft de student toestemming dat wij hun data mogen verwerken, en kunnen zij hun data laten verwijderen wanneer gewenst.”
Ontwikkelingen als AI zorgen voor de beschikking over nog meer data en toepassingsmogelijkheden. Bram meent dat de onderwijssector kansen voor digitalisering beter moet benutten en moet blijven vernieuwen. “Met zo’n 100 mensen vanuit het mbo, hbo en wo hebben we onlangs in het programma Npuls ons hoofd gebogen over waarom het urgent is om met studiedata en AI aan de slag te gaan. Door de inzet van AI zou bijvoorbeeld een verkeerde keuze maken tijdens je studie verleden tijd zijn. Althans, daar discussieerden we over in een van de opdrachten. Toekomstmuziek of niet, data kunnen ons en onze studenten vooruit helpen, maar dat moet op een verantwoorde manier.”
Meer weten over hoe je op een veilige en betrouwbare manier met studiedata kunt werken? Kijk op de website van de zone doe-meer-met-studiedata.nl.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Interdum urna, ornare et enim vulputate nibh euismod nisl. Tempus mus risus velit ullamcorper. Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet adipiscing arcu risus.
Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet velit ullamcorper pretium.
Ben je docent in het hoger onderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
Ben je docent in het middelbaar beroepsonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
Ben je docent in het hoger onderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
Ben je docent in het middelbaar beroepsonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
