ChatGPT: breekijzer voor onderwijsvernieuwingen

Hbo

Met enige regelmaat laten studenten tegenwoordig ChatGPT hun verslagen schrijven. Is kunstmatige intelligentie daarmee een bedreiging voor het Nederlandse (beroeps)onderwijs? Noordhoff START zocht het uit.

Vind je dit interessant, download dan hieronder ook het Whitepaper ‘Adaptief leren’.

Verandering is noodzakelijk

Pieter van Boheemen, programmamanager AI en Ethiek aan Hogeschool Rotterdam, is er duidelijk over: “Mits we samen de voorwaarden stellen waaraan AI-tools als ChatGPT moeten voldoen, kunnen ze heel veel goed doen in het beroepsonderwijs.”

“Ik zie genoeg mogelijkheden als het gaat om ChatGPT. Maar dan kunnen we niet blijven doen wat we deden en daar een snufje AI aan toevoegen. We moeten echt op een andere manier ons onderwijs gaan inrichten. Docenten en studenten moeten vaardigheden ontwikkelen die passen bij het gebruik van AI. Daarnaast moeten ze zich bewust zijn van de beperkingen van het systeem.”

ChatGPT als breekijzer

Van Boheemen vervolgt: “Je kunt de opkomst van ChatGPT bovendien zien als een breekijzer voor verschillende onderwijsvernieuwingen. Vergelijk het maar met digitalisering in de coronaperiode. Voor die tijd werd al uitgebreid gesproken over digitaal werken. Door de pandemie kwam die ontwikkeling in een stroomversnelling. Hetzelfde gebeurt nu met vraagstukken over kunstmatige intelligentie. Ineens moeten we in razendsnel tempo vragen beantwoorden als: hoe gaan we AI in ons onderwijs gebruiken? Wat kunnen we ermee? Welke beperkingen zijn er? Dat vergt wat van onze docenten.”

Workshops en experimenten

Op Hogeschool Rotterdam worden docenten goed bijgestaan in de nieuwe ontwikkelingen. “We organiseren veel bijeenkomsten en workshops over AI binnen de hogeschool. Daar was van begin af aan veel animo voor. Ik zie dat er veel interesse is voor het gebruik van ChatGPT, maar er zijn ook zorgen. Bijvoorbeeld over fraude. Onder andere op dat vlak bieden we onze docenten ondersteuning. Zo hebben we binnen de hogeschool een stroomschema ontwikkeld dat docenten handvatten geeft bij het herkennen van fraude”, aldus Van Boheemen. 

Ook wordt er volop geëxperimenteerd in Rotterdam: “Binnen onze Werkplaats Onderwijs-leertechnologie (WOLT) heeft een groep docenten de kans om onder begeleiding met AI aan de slag te gaan. Zo komen ze er zelf achter welke mogelijkheden er zijn. Hun bevindingen leggen ze vast en delen ze vervolgens met de hogeschool.”

Kansen

Van Boheemen kent al genoeg docenten bij wie ChatGPT een constructieve rol speelt in de les. “Ze bereiden er een lessencyclus mee voor of laten het systeem meerkeuze-antwoorden bedenken.” 

Ook voor studenten ziet hij genoeg positieve kanten: “ChatGPT is een conversatiemethode. Het biedt studenten de mogelijkheid te leren met behulp van dialogen. Ze kunnen de tool vragen stellen of voorbeelden vragen. Bovendien kunnen ze er hun eigen kennis mee testen. Vooral voor mensen die thuis geen sparringpartner hebben, biedt zo’n interactief systeem uitkomst.” 

Risico’s

Toch moeten we voor de risico’s onze ogen niet sluiten. Van Boheemen: “ChatGPT kent nogal wat beperkingen. Het is bijvoorbeeld een waarschijnlijkheidsmachine. De tekst die de tool genereert, zal altijd gecheckt moeten worden op waarheid. Bovendien is de input van ChatGPT voornamelijk Amerikaans en Europees georiënteerd. Dat wil zeggen dat de tool nogal een beperkt wereldbeeld tentoonspreidt. Mensen die ermee werken, moeten zich hiervan bewust zijn. Onze studenten zullen daarin begeleid moeten worden.”

En dat is niet alles: “ChatGPT slaat alle gegevens op en onttrekt daar waarden uit. Elke gebruiker met een gratis account betaalt nu in feite met zijn data. Je moet je afvragen of het gewenst is dat een extern systeem met onderwijsdata aan de haal gaat.”

ChatGPT inzetten: concrete voorbeelden

Hoe gaat het beroepsonderwijs er concreet uitzien nu ChatGPT niet meer weg te denken is uit de maatschappij? Winand Lichtenberg, docent werktuigbouwkunde aan het Deltion College in Zwolle, heeft daar wel ideeën over.

“Van mij mogen studenten ChatGPT best gebruiken bij hun verslagen. Ik lees zon verslag dan en laat de student vervolgens een presentatie houden over het onderwerp. Daar moet uit blijken dat hij de materie echt begrepen heeft. Als dat zo is, vind ik het alleen maar mooi als studenten gebruik hebben gemaakt van AI.”

Lichtenberg vervolgt: Studenten kunnen ook de hulp inroepen van ChatGPT bij lastige opdrachten. De chatbot geeft dan stap voor stap aan wat ze moeten doen en welke formules ze moeten gebruiken. Ik zie ChatGPT in zo’n situatie als een goede aanvulling op mijn klassikale uitleg. Misschien leg ik iets wel zo uit, dat een student het niet snapt. Met de uitleg van de chatbot valt het kwartje soms juist wel.”

Een advies voor andere docenten heeft Lichtenberg ook: “Als je angst hebt voor AI, ga er dan zelf eens mee aan de slag. Ervaar welke mogelijkheden er allemaal zijn, voor jou én voor je studenten. Wees niet bang voor deze ontwikkeling, maar omarm hem.”

Angst is natuurlijk sowieso een slechte raadgever. De wereld van AI kan het onderwijs veel moois brengen, als de juiste kaders geschetst worden. En daar wordt op dit moment keihard aan gewerkt.

Vind je dit interessant, download dan hieronder ook het Whitepaper ‘Adaptief leren’.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Interdum urna, ornare et enim vulputate nibh euismod nisl. Tempus mus risus velit ullamcorper. Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet adipiscing arcu risus.

Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet velit ullamcorper pretium.

Nieuwsbrief Hoger onderwijs

Ben je docent in het hoger onderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!

Nieuwsbrief Middelbaar beroepsonderwijs

Ben je docent in het middelbaar beroepsonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!

Whitepaper Adaptief leren

Wat is adaptief leren exact? Hoe wordt het gebruikt? Wat zijn de voor- en nadelen? En hoe start je zelf met een adaptieve leeromgeving? De whitepaper adaptief leren is speciaal gemaakt voor docenten die lesgeven in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs.

Ook interessant voor jou

Onderwijsvaardigheden
Design thinking in je college toepassen. Hoe doe je dat?
Artikel
Hbo
Hbo
Innovatief lesgeven
Goed rekenonderwijs onmisbaar op de pabo
Artikel
Hbo
Hbo
Profielfoto van Bart Wernaart
Profielfoto van Bart Wernaart
School van de toekomst
Dilemma’s rondom zelfdenkende technologie
Whitepaper
Hbo
Hbo

Gerelateerde events

Nieuw!
Docentendag Logistiek
25 jun
12:30
- 17:00
Hbo
Hbo
Nieuw!
Docentendag Bedrijfseconomie | Maatschappelijk verantwoord ondernemen
30 mei
14:00
- 16:30
Hbo
Hbo
Verken de mogelijkheden van ChatGPT
3 jun
14:00
- 15:30
Hbo
Hbo
49

Vul onderstaand formulier in en ontvang het artikel in je mailbox

Zoek