Home / Kennisbank / Burgerschap als basisvaardigheid van leerlingen: context en verplichtingen
Burgerschap is één van de basisvaardigheden in het onderwijs. Niet voor niets: het is belangrijk dat leerlingen leren hoe ze actief kunnen meedoen in de samenleving, respectvol met anderen omgaan en leren begrijpen hoe democratie en regels werken.
Burgerschap staat als vakgebied in de kerndoelen beschreven. Dit betekent dat basisscholen verplicht zijn om structureel aandacht te besteden aan burgerschap. Scholen moeten hier beleid op voeren, een samenhangende aanpak hanteren en aan kunnen tonen dat leerlingen de doelen voor burgerschap behalen. De onderwijsinspectie controleert actief of scholen hieraan voldoen en kan verbeteropdrachten opleggen als dit niet het geval is. Dit kan een uitdaging zijn voor scholen, want hoe zorg je als leerkracht of directeur ervoor dat het vak de aandacht krijgt die het verdient en dat het effectief wordt opgenomenin het lesrooster? Met dit artikel willen we schooldirecteuren en leerkrachten meer inzicht geven in de praktische aanpak van burgerschapsonderwijs.
Met als doel: scholen goed te informeren over het belang van burgerschapsonderwijs, hen bewust te maken van de nieuwe verplichtingen nu burgerschap als vakgebied in de kerndoelen staat én inspireren om de kansen die dit vak biedt te benutten.
De invoering van burgerschap als basisvaardigheid heeft directe gevolgen voor hoe scholen hun onderwijs vormgeven. Zowel op beleidsniveau als in de klas zelf moeten bewuste keuzes worden gemaakt over de implementatie. Dit vraagt om een heldere visie en samenwerking binnen en buiten de school.
Als directeur heb je de taak om met je team beleid neer te zetten voor burgerschapsonderwijs. Dit roept belangrijke vragen op zoals:
Antwoorden op vragen zoals deze helpen je om de goede stappen te zetten in de richting van de visie van de school met betrekking tot burgerschapsonderwijs.
Een structurele aanpak gaat verder dan alleen een visie ontwikkelen. Het vraagt ook om concrete lesprogramma’s en een manier om de voortgang van leerlingen te monitoren. Het meten en evalueren van burgerschapsvaardigheden is essentieel: hoe weet je of de leerlingen de doelen behalen? Dit kan via observaties, leerlingportfolio’s of met specifieke evaluatiemethoden. Het vastleggen van deze ontwikkeling helpt natuurlijk niet alleen bij verantwoording naar de inspectie, maar ook bij het monitoren van de onderwijskwaliteit.
Als leerkracht sta je voor de uitdaging om burgerschap op een inspirerende en effectieve manier in de dagelijkse klassenpraktijk te verweven. Om de doorgaande lijn te garanderen zul je dit natuurlijk als team moeten aanvliegen.Daarbij heb je verschillende mogelijkheden:
Het voordeel van burgerschap actief in het lesprogramma op te nemen is dat je leerlingen naast kennis, ook vaardigheden en houdingen aanbiedt die hen helpen om betrokken burgers te worden. Tip: Als je ervoor kiest om te werken met praktische en herkenbare voorbeelden uit de actualiteit maakt dit het mentale klittenband nog sterker.
Scholen staan niet alleen in deze transitie. Noordhoff ondersteunt scholen bij de implementatie van de nieuwe kerndoelen en referentiekaders. Dit doen we door onze methoden te actualiseren en scholen te voorzien van heldere informatie en praktische oplossingen.
Een concreet voorbeeld hiervan is Plein Junior, de nieuwste methode voor wereldoriëntatie van Noordhoff, waarin burgerschap expliciet aan bod komt. Door burgerschap binnen wereldoriëntatie te plaatsen, krijgen scholen een gestructureerde manier om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen, zonder dat dit als extra belasting wordt ervaren.
Daarnaast biedt Noordhoff informatieve platforms en praktische hulpmiddelen om scholen te helpen bij de overgang naar de nieuwe kerndoelen. Door gebruik te maken van bewezen methodieken en actuele inzichten, kunnen scholen burgerschapsonderwijs niet alleen effectief implementeren, maar ook verrijken met inspirerende lesmaterialen en werkvormen.
Hoewel de wettelijke verplichting rondom burgerschapsonderwijs een uitdaging kan lijken, biedt het ook kansen. Door een duidelijke visie te ontwikkelen, samen te werken met relevante partners, zoals het buurtcentrum in de wijk van de school of een culturele/religieuze instelling zoals een moskee of kerk én burgerschap slim te integreren in het onderwijs, kunnen scholen hun leerlingen optimaal voorbereiden op een actieve rol in de samenleving.
Noordhoff staat klaar om scholen j te ondersteunen. Plein Junior biedt een kerndoeldekkende aanpak voor burgerschapsonderwijs, zodat scholen niet alleen voldoen aan de eisen van de inspectie, maar ook een inspirerend en praktisch programma in handen hebben. Met actueel lesmateriaal, interactieve opdrachten en concrete casussen helpt Plein Junior leerlingen actief na te denken over hun rol in de samenleving.
Door samen te werken aan een sterke basis voor burgerschap, bouwen we zo gezamenlijk aan een toekomst waarin leerlingen vol vertrouwen hun plek in de maatschappij kunnen innemen.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Interdum urna, ornare et enim vulputate nibh euismod nisl. Tempus mus risus velit ullamcorper. Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet adipiscing arcu risus.
Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet velit ullamcorper pretium.
Ben je docent in het basisonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
Ben je docent in het basisonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!