Hoe mooi zou het zijn als jouw leerlingen op ontdekkingsreis gaan door onbekende landschappen, klimaatzones en culturen? En dat ze daarvoor het klaslokaal niet hoeven te verlaten? Met de atlas kan het. Deze kleurrijke verzameling landkaarten en grafieken brengt de wereld dichtbij. In dit artikel ontdek je hoe je de atlas inzet als krachtig hulpmiddel tijdens jouw lessen wereldoriëntatie.
Veel mensen associëren de atlas vooral met topografische kaarten waarop plaatsnamen staan; de kaarten die ook gebruikt worden in de ouderwetse topografieles. Kinderen zien die kaart, leren de plaatsnamen uit hun hoofd en krijgen vervolgens een overhoring.
Uiteraard zijn deze kaarten onderdeel van een atlas. Maar je kunt veel meer uit dit rijk geïllustreerde boekwerk halen.
Als je de atlas goed gebruikt, vergroot je moeiteloos de geografische kennis van je leerlingen. Kinderen leren verbanden zien tussen de ligging van een bepaalde plaats en de eigenschappen die bij de plaats horen. Bovendien leren ze begrippen als ‘ver van’, ‘dichtbij’, ‘ten westen van’, ‘op dat continent’ enzovoort. Kennis van deze begrippen maakt topografische kennis pas echt iets waard.
Zo maakt een rivierenkaart in één oogopslag duidelijk waarom in Limburg overstromingen voor kunnen komen als er in de Ardennen veel regen valt. Ook verheldert een kaart met olievoorraden direct waarom de Verenigde Arabische Emiraten zo rijk zijn.
Met behulp van de atlas vergroot je dus het wereldbeeld van je leerlingen. Daarnaast ontwikkelen je leerlingen hun onderzoeksvaardigheden. Zo leren ze onder andere:
Veel scholen bieden aardrijkskunde niet meer aan als apart vak. In plaats daarvan is het vak onderdeel van wereldoriëntatie, net als geschiedenis, biologie, natuurkunde en techniek. Andere scholen werken vooral met themaonderwijs.
Bij dit soort geïntegreerde vormen van onderwijs wil je als leerkracht natuurlijk juist dat je leerlingen verbanden kunnen leggen. De diverse themakaarten van de atlas zijn hiervoor het perfecte hulpmiddel. Lessen rondom die kaarten stimuleren bovendien de onderzoekende houding van je leerlingen.
Als je de atlas bij verschillende thema’s inzet, gaan je leerlingen inzien dat niet alleen die thema’s, maar ook alle plaatsen, verschijnselen en gebeurtenissen op de wereld met elkaar verbonden zijn.
De atlas fungeert als de lijm die al deze zaken samenbrengt. Maar hoe zet je dit boek vol mogelijkheden nu concreet in?
De verschillende thematische kaarten van de atlas maken dat een heleboel plekken op de wereld gaan leven voor je leerlingen. De atlas opent daarmee deuren van onontdekte landschappen, klimaatzones en geologische verschijnselen.
Een hoogtekaart van Nederland vertelt je leerlingen bijvoorbeeld dat een deel van Nederland onder zeeniveau ligt. Deze kennis kun je prachtig combineren met een geschiedenisles over de overstromingen in 1953 en een techniekles over de Deltawerken.
En wat te denken van een landschapskaart van Nederland? Laat je leerlingen eens uitzoeken op wat voor type grond hun woonplaats is gebouwd. Vervolgens ga je naar buiten en onderzoek je de flora en fauna van de omgeving. Hoe houden de bodem en deze organismen verband met elkaar? Reken maar dat deze kennis blijft hangen!
Uiteraard hoef je niet in Nederland te blijven. Vergelijk bijvoorbeeld de aardplatenkaart met een kaart waarop aardbevingen en vulkaanuitbarstingen staan afgebeeld. Bij deze vergelijking wordt direct zichtbaar wat die twee met elkaar te maken hebben.
Door deze ontdekkingstocht binnen de atlas leggen je leerlingen steeds makkelijker verbanden tussen topografie en zaken als geschiedenis, klimaat en biologie. Die verbanden zorgen er op hun beurt weer voor dat de opgedane topografische kennis beter blijft hangen. Win-win dus!
Voordat je je leerlingen loslaat in de wijde wereld die atlas heet, is het belangrijk dat ze weten wat ze doen. Bied daarom altijd eerst een aparte lessencyclus rondom de atlas aan. Binnen die cyclus leg je uit wat een atlas is en hoe hij werkt. Je doet voor, oefent samen en laat kinderen vervolgens vooral veel zelf ontdekken.
Dit kost misschien even wat extra tijd, maar die tijd verdient zich vanzelf terug. Want zodra je leerlingen deze vaardigheden beheersen, kunnen ze in elke les de atlas als handig naslagwerk gebruiken. Dat bevordert hun zelfstandigheid enorm.
Wil je de atlas vaker gebruiken, maar weet je niet hoe? Hieronder vind je wat leuke lesideeën die je direct inzet. Gebruik ze als lesopener of -afsluiter, tussendoor als energizer, of zet ze in bij leerlingen die snel klaar zijn met het werk in de klas.
Met de atlas maak je wereldoriëntatie tot een echte ontdekkingsreis. Je leerlingen leren de wereld om hen heen begrijpen als ze regelmatig een etappe van die reis afleggen. Dus combineer, onderzoek, leg verbanden en creëer gaandeweg nieuwsgierige wereldburgers die vol vertrouwen de wereld tegemoet treden.
Gun jij je leerlingen ook zo’n stevige kijk op de wereld? Ga dan werken met De Junior Bosatlas. Deze atlas is geschikt voor kinderen van groep 6 t/m 8 en bestaat, naast de atlas zelf, uit de volgende onderdelen:
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Interdum urna, ornare et enim vulputate nibh euismod nisl. Tempus mus risus velit ullamcorper. Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet adipiscing arcu risus.
Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet velit ullamcorper pretium.
Ben je leerkracht in het basisonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
Ben je leerkracht in het basisonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
