Eigenlijk zou het vak burgerschap helemaal niet verplicht moeten zijn. Iedereen weet dat maatschappijvaardig zijn de basis vormt voor een goede toekomst van onze kinderen. Want als ze begrijpen hoe de wereld werkt, kan dat ze zoveel verder helpen. Dan is de vraag alleen nog: hoe zorg ik er als leerkracht voor dat ik burgerschap de aandacht geef die dit nieuwe vak verdient? En daarnaast: hoe maak ik er het leukste vak van?
Burgerschap is een cruciale basisvaardigheid in het basisonderwijs. Het zorgt ervoor dat kinderen leren hoe ze actief en verantwoordelijk deel kunnen nemen aan de maatschappij. In een wereld die steeds diverser en complexer wordt, is het niet genoeg om alleen maar goed te kunnen rekenen of lezen. We willen kinderen die weten hoe ze met anderen omgaan, hoe ze met verschillen omgaan, en vooral ook, hoe ze met elkaar samenwerken aan een betere toekomst.
Door burgerschapsonderwijs leren kinderen hoe de wereld om hen heen in elkaar zit en werkt. Ze leren wat zij belangrijk vinden, wat ze wel en niet oké vinden en hoe ze van zich kunnen laten horen. Ze ontdekken hoe ze samen met anderen kunnen werken, zonder dat ze elkaar in de weg staan. Jouw leerlingen leren over dingen die hen aangaan: van het klimaat tot de manier waarop je met vrienden omgaat.
Ze worden aangezet om verschillen te ontdekken en nieuwsgierig worden naar meningen van anderen door te vragen zonder oordeel.
Burgerschap helpt om kinderen hun eigen identiteit te vormen. Ze ontdekken hun eigen normen en waarden en wat ze belangrijk vinden. En hoe je het liefst met anderen samenleeft en samen bouwt aan een wereld met toekomst. En wat blijkt? Als je als kind leert hoe je samenwerkt en wat je kunt betekenen voor een ander, krijg je een positieve kijkt op de wereld.
Jij als leerkracht speelt hierin een sleutelrol. Door burgerschap structureel te verankeren in het curriculum, ontwikkelen leerlingen niet alleen kennis over democratie en rechten, maar ook praktische vaardigheden. Ze leren hoe je een open gesprek voert, hoe je kritisch naar jezelf kijkt en hoe je omgaat met een conflict. Zo groeien ze op tot zelfstandige, verantwoordelijke burgers die kennis hebben van de maatschappij en zelf ook actief kunnen bijdragen aan een sterke samenleving.
Burgerschapsonderwijs wordt pas echt effectief als het aansluit bij de belevingswereld van kinderen. Dat motiveert, omdat ze snappen dat het over hun leven gaat en wat ze aan goed burgerschap hebben. Als leerkracht kun je dit vak levendig en inspirerend maken door het interactief, praktisch en speels aan te pakken. Pas dan wordt het écht leuk voor ze. Hier zijn drie tips om dit te bereiken:
Burgerschap gaat niet alleen over wat je in een boek leert. Het gaat om de echte wereld! Onderwerpen binnen wereldoriëntatie zijn uitermate geschikt om te integreren met burgerschap. De nieuwste methoden voor zaakvakken spelen daarop in zodat geschiedenis, aardrijkskunde binnen een thema gekoppeld worden aan kennis rond burgerschap. Zo wordt in de methode Plein Junior naast kennis over de tijd van jagers en boeren (geschiedenis) en moderne melkveehouderij en pluimveehouderij (aardrijkskunde) ook bewuste keuzes die je kunt maken over vlees eten (burgerschap) in samenhang behandeld.
Laat het niet bij droge theorie, maar duik in actuele onderwerpen. Gebruik het Jeugdjournaal, of laat kinderen zelf nieuws uitzoeken. Laat kinderen in groepjes discussiëren, zonder dat ze het gevoel krijgen dat ze een bepaalde mening moeten hebben. Hierdoor leren ze om zelf na te denken, hun eigen standpunten te vormen en respect te hebben voor andere meningen.
De koppeling van actualiteit en media aan burgerschap biedt ook een uitgelezen kans om Digitale geletterdheid en mediawijsheid in samenhang met burgerschap aan te bieden. Binnen de wereldoriëntatie methode Plein junior wordt dit al voor je gedaan.
Verhalen maken abstracte begrippen tastbaar. Selecteer boeken en teksten over diversiteit, vriendschap en democratie en bespreek deze met de klas. In de bibliotheek kun je vaak themacollecties vinden over burgerschapsthema’s. Laat kinderen zelf ook (online) kranten, websites, tijdschriften of suggesties van boeken aandragen over onderwerpen die ze interessant vinden. Zo wordt burgerschap iets dat van henzelf is!
Door burgerschap te koppelen aan hun eigen ervaringen en interesses, blijven leerlingen gemotiveerd en ontwikkelen ze waardevolle vaardigheden die ze hun hele leven kunnen gebruiken. Daarmee wordt burgerschap misschien wel het leukste en belangrijkste vak op jouw rooster
Burgerschap in Plein Junior van Noordhoff
De makers van de methode Plein Junior hebben ervoor gekozen om de zaakvakken te combineren met burgerschap en digitale geletterdheid. Deze vakken komen herkenbaar aan bod binnen overkoepelende thema’s. Door ze in samenhang te behandelen ontstaat een betere context waardoor de onderwerpen betekenisvol worden voor kinderen en zij makkelijk de transfer naar hun eigen belevingswereld maken.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Interdum urna, ornare et enim vulputate nibh euismod nisl. Tempus mus risus velit ullamcorper. Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet adipiscing arcu risus.
Nulla ac aliquet nisi imperdiet sed vestibulum dolor mi. Fringilla ullamcorper lacinia arcu molestie vestibulum aliquet velit ullamcorper pretium.
Ben je docent in het basisonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
Ben je docent in het basisonderwijs en wil je niets missen? We informeren en inspireren je graag met onze e-mailnieuwsbrieven. Laat ons weten waarover je op de hoogte gehouden wilt worden!
